Một vài điều liên quan đến văn minh Maya đã được tôi trình bày trong bài viết mới đây chưa thực đúng , nên qua phần bổ sung ngắn này về văn minh Maya , xin được giải thích và hiệu đính như sau . Xin quý bạn đọc cũng như quý thính giả hiệu đính dùm . Tôi Xin thành thực cáo lỗi cùng quý vị vì các bất tiện như vậy .
Thứ nhất : văn minh Maya cũng như Aztec sau này đều có cùng xuất xứ là văn minh Olmec , được coi là cha đẻ của văn minh Châu Mỹ , được các nhà nghiên cứu về Châu Mỹ cổ gọi là Mesoamerica tức là văn minh Châu Mỹ , cũng giống như người Hy Lạp gọi văn minh Lưỡng Hà là Mesopotamia vậy . Các kim tự tháp họ để lại đều là các Đài Thiên Văn , mọi sinh hoạt của họ đều tuân thủ theo các lời tiên tri . Khoảng thế kỷ thứ 9 , họ biến mất , sau đó văn minh Aztec mới nổi lên trong vùng trũng của Mexico city ngày nay . Không thấy các nhà nghiên cứu về Maya nói đến mối quan hệ giữa Maya với văn hóa Hopi tại dãy núi Andes .
Thứ hai : Người Maya quan niệm thời gian không phải là theo đường thẳng mà ta tạm gọi là thời gian vật lý như văn minh Phương Tây xử dụng trong toán học .Họ quan niệm thời gian là thời gian lập lại của các biến cố lịch sử theo những chu kỳ nhất định nào đó trùng phùng với chuyển dịch của vũ trụ ; nhưng cũng không phải theo đường thẳng liên tục mà theo mỗi chu kỳ rất phức tạp như vòng quay ăn khớp của ba bánh xe , vòng nhỏ nhất nằm trong vòng thứ hai lớn hơn chuyển dịch ăn khớp theo một chu kỳ nào đó với mặt trong của bánh xe này . Cả hai vòng này lại xoay ăn khớp vòng lớn hơn hẳn bên ngoài , cả ba vòng này đều xoay liên hoàn với nhau , tạo thành niên lịch Maya , nên được hiểu là Lịch Tiên Tri Maya .
Thứ ba : Văn minh Maya theo ghi nhận để lại khoảng 10 tài liệu quý liên quan đến dự đoán của họ về tương lai . Người Tây Ban Nha khi chiếm Nam Mỹ đã đốt hoặc phá hủy sạch , theo ghi nhận chỉ còn một cuốn hiện tại Đức . Không hiểu Giáo Hội La Mã có cuốn nào hay không , ta không biết . Nhưng theo lẽ thường thì chắc chắn Rome có nhưng không bao giờ nói ra nên ta không thể biết được . Đó là tội ác hủy diệt văn hóa của Tây Ban Nha . Các nhà nghiên cứu về Châu Mỹ dựa vào cuốn duy nhất còn lại tại Đức , đối chiếu với các bản khắc trên các kim tự tháp của họ để giải thích về văn minh Maya . Đó là các mật mã được gọi chung là Codex .
Thứ tư : Họ quan niệm rất nhiều chu kỳ khác nhau , như về đời sống họ quan niệm chu kỳ 52 năm , cũng giống như bên ta xem lịch sách tử vi chu kỳ 60 năm vậy . Năm dương lịch của họ hơn 365 ngày một chút , chính xác hơn bất cứ lịch nào được khám phá tại bất cứ văn minh nào . Ngoài ra họ còn một năm khác gồm 260 ngày thôi , ta không thể gọi là năm âm lịch được , nhưng cũng khó để nói đó là chu kỳ sinh nở của một hài nhi .
Thứ năm : Chilam Balam được gọi là Đại Chu Kỳ gồm 5125 năm , cứ 26,000 năm thì mặt trời đi vào trung tâm của giải Ngân Hà , tức là sau 5 Chilan Balan . Katun là chu kỳ lập lại của các biến cố trong 20 năm , nhưng không theo thời gian liên tục như khái niệm về chu kỳ mà ta hiểu ngày nay , mà theo một cách quãng nhất định . Thí dụ biến cố sảy ra năm 1776 , thì nó sẽ lập lại vào thời kỳ năm 1996 chẳng hạn ( 20 năm = 96-76 ) . Đây là các tính toán bí mật và phức tạp tôi không biết rõ ràng nên không giám luận thêm . Thánh thơ của họ là Popul Vuh được gọi là First Father , nghĩa là người cha đầu tiên . Lịch của họ gọi là the Haab nên được gọi là Lịch Tiên Tri , chứ không phải là Lịch Vật Lý như ta hiểu ngày nay .
Trong bài viết , tôi đã giản lược lại để quý độc giả dễ nhớ khi nói về Chilam Balum cũng như Katun , được tính tròn 5,200 năm để cho phù hợp với chu kỳ cứ 26,000 năm thì mặt trời đi vào trung tâm của Giải Ngân Hà . Sau khi nghĩ lại tôi thấy giản lược như vậy có thể gây hiểu lầm tai hại nơi bạn đọc về một vấn đề của Lịch Sử Nam Mỹ .
Qua thơ hiệu đính này , xin quý vị nào đã đọc hoặc in bài viết của tôi , xin đính kèm bản phụ đính này để sau này khỏi bị lầm lạc .
Tôi nhận lỗi vì vài sai sót đã qua .
Lê Văn Xương
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét